Χαμός στο Eurogroup, τα πρακτικά αποκαλύπτουν πως έγιναν «μύλος»

Βαρύ ήταν το κλίμα του Eurogroup της 22ας Μαΐου, με τη συνεδρίαση όπως αποκαλύπτουν τα πρακτικά να είναι γεμάτη ένταση και διαφωνίες.

Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δεν ήταν για ακόμα μια φορά διατεθειμένος να κάνει υποχωρήσεις στο ελληνικό ζήτημα και δεν θα δεχόταν τίποτα παραπάνω από την απόφαση του 2016. Το «euro2day.gr» σε δημοσίευμα, της Πέμπτης (25/5), αποκαλύπτει μέρος των πρακτικών της συνεδρίασης.

«Ας μην έχουμε αυταπάτες. Πρόκειται για μια μεγάλη αποτυχία. Το αφήγημα ήταν ότι σήμερα χρειαζόμασταν σαφήνεια, κάποιοι άλλοι το είχαν πει αυτό, όχι εγώ. Το 2016 είχαμε μια καθαρή δήλωση και το αφήγημα ήταν ότι σήμερα θα λαμβάναμε απόφαση για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα - όχι όσα συμφωνήσαμε τον Μάιο του 2016. Δεν είμαι πολύ αισιόδοξος ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν, ότι θα φτάσουμε σε καλύτερη λύση απ' αυτή που είχαμε στα χέρια μας σήμερα. Το μάθημα που πρέπει να πάρουμε είναι ότι πρέπει να μένουμε σταθεροί σε όσα έχουμε αποφασίσει και όχι να προσπαθούμε να αλλάξουμε το αφήγημα με δημόσιες δηλώσεις. Είμαι πραγματικά απογοητευμένος επειδή κάποιοι από μας υπερέβησαν την εντολή που είχαν για επίτευξη λύσης και τώρα αποτύχαμε. Λυπάμαι». Με αυτή την τοποθέτηση του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επισημοποιήθηκε η αποτυχία για επίτευξη λύσης για το ελληνικό ζήτημα στο Eurogroup της 22ας Μαϊου.

Ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών κ. Πάντοαν, βλέποντας το επερχόμενο ναυάγιο, έλαβε τον λόγο λέγοντας ότι η Ελλάδα έκανε σημαντικά βήματα και ότι οι αγορές περιμένουν ένα σημάδι.

«Το έγγραφο που παρουσιάστηκε μπορεί να βελτιωθεί, όμως είναι μια καλή πλατφόρμα. Εχω μια ερώτηση για τους θεσμούς: Γιατί δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε τεχνική βάση στα μέτρα; Ιδεολογία; Μετά από τόσους μήνες, όλοι ξέρουμε τι χρειάζεται. Σας παρακαλώ, εξηγήστε γιατί δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε. Θέλω επίσης να ακούσω από το ΔΝΤ την αντίδρασή τους για την παράγραφο ως προς τον ρόλο που θα παίξει», είπε ο κ. Πάντοαν, που υπογράμμισε ότι δεν αποδέχεται ότι δεν υπάρχει χώρος για συζήτηση σε αυτό το σημαντικό θέμα.

Ο Σλοβάκος υπουργός Οικονομικών μάλιστα, κ. Καζιμίρ, παραδέχθηκε ότι «όλοι κάναμε λάθη, συμπεριλαμβανομένου και του ΔΝΤ, διαφορετικά δεν θα ήμαστε εδώ. Αυτό που έχει σημασία για εμάς είναι τα μέτρα να μην έχουν αρνητική επίπτωση στον EFSF και τον ESM. Για την ανάπτυξη, λέμε πραγματικά ότι η ελληνική οικονομία δεν θα αναπτυχθεί περισσότερο από 1% για τόσα χρόνια; Αυτό είναι αλχημεία, αλλά δεν είναι δική μας αλχημεία» (φωτογραφίζοντας το ΔΝΤ).

Τότε ο κ. Τόμσεν υπεραμύνθηκε της αρνητικής του στάσης λέγοντας ότι «πρέπει να πάμε πέρα από τη δέσμη μέτρων που έχει προβλεφθεί. Αυτό (η πρόταση) τα βάζει σε πιο συγκρατημένο πλαίσιο», αναγνωρίζοντας ότι δεν θα υπάρξει κούρεμα ή δημοσιονομικές μεταφορές (transfers) για το χρέος.

Ο κ. Ντάισελμπλουμ παρενέβη αναφέροντας ότι η απόφαση του 2016 λέει τι μπορεί να γίνει και όχι τι δεν μπορεί να γίνει και ότι υπάρχουν όρια. «Δεν μπορούμε να πάμε πίσω στα κοινοβούλια και να ζητήσουμε επιπλέον εγγυήσεις από τον EFSF, σας στο λέω, η Ολλανδία θα πει όχι. Οσο για την ανάπτυξη, υπάρχουν διαφορετικές προβλέψεις. Το έχουμε ενσωματώσει εκεί που αναφέρεται ότι χρειάζεται νέα αξιολόγηση βάσει των προβλέψεων του ΔΝΤ».

Εκεί διέκοψε ο Αυστριακός υπουργός Οικονομικών λέγοντας: «Το ΔΝΤ μάς είπε ότι το DSA δεν είναι αξιόπιστο. Τώρα λέει ότι ακόμα δεν είναι αξιόπιστο; 1% ανάπτυξη τα επόμενα 40 χρόνια; τότε ποιος ο λόγος να έχουμε πρόγραμμα; Το ΔΝΤ πρέπει να αποφασίσει: είναι μέσα ή όχι; Δεν μπορούμε να συζητάμε μέτρα κάθε 4 εβδομάδες».

Γυρνώντας προς τον κ. Τόμσεν, ο Αυστριακός υπουργός τού είπε: «Πολ, θέλεις να βάλουμε ένα στοίχημα; Αν είναι σωστή η Κομισιόν (για τις προβλέψεις για την ανάπτυξη) να πληρώσετε διπλά από ό,τι πρέπει. Εάν είστε εσείς σωστοί, να μην πληρώσετε τίποτα. Μπορούμε να βάλουμε αυτό το στοίχημα. Θα χάσετε», είπε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Ρέγκλινγκ ανέφερε ότι εάν κάποιος πει ότι δεν είναι αρκετό το επιπρόσθετο (10+ έως 15) μέχρι το 2037, τότε υποτιμά την επίπτωση αυτού του μέτρου.

Ο Ισπανός υπουργός Οικονομικών Ντε Γκίντος αναρωτήθηκε «πώς θα τετραγωνίσουμε τον κύκλο; Αντιλαμβάνομαι ότι η Ελλάδα και το ΔΝΤ έχουν ένσταση με την πρόταση. Μήπως να εξετάσουμε τον ρόλο του ΔΝΤ ως συμβούλου όπως στο ισπανικό μοντέλο;».

«Δεν μπορείς να είσαι 50% έγκυος, όπως φαίνεται να είναι το ΔΝΤ τώρα» πρόσθεσε.

Σε αυτό το σημείο και αφού δεν υπήρχε σύγκλιση, ο πρόεδρος του Eurogroup αποφάσισε να διακόψει τη συνεδρίαση για να έχει διαβουλεύσεις με τα εμπλεκόμενα μέρη. «Θα ζητήσω από το ΔΝΤ να μπει με πρόγραμμα, ακόμα και εάν δεν δώσει χρήματα πριν κλείσει το θέμα με το χρέος».

«Αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση, που μπορούμε να συζητήσουμε. Να πάμε στο ΔΣ με πρόγραμμα και να δώσουμε χρήματα αργότερα», είπε ο κύριος Τόμσεν, για να προσθέσει ότι θα έπρεπε το θέμα να κλείσει έτσι ώστε να καθοριστούν κάποιες παράμετροι και κάποιες άλλες όχι.

Ακολούθησε η «έκρηξη» του Ευκλείδη Τσακαλώτου, ο οποίος είπε ότι δεν αντιλαμβάνεται αυτή την επιλογή.

«Εάν αυτή είναι μια επιλογή, τότε είναι η χειρότερη των χειροτέρων για την Ελλάδα! Εχουμε διαπραγματευτεί ένα σκληρό πρόγραμμα με το ΔΝΤ, με την προϋπόθεση ότι θα έρθει με πρόγραμμα και θα πει ότι το χρέος είναι βιώσιμο, ώστε να γυρίσουμε σελίδα. Η συμμετοχή του ΔΝΤ πρέπει να είναι βασισμένη στο ότι πρέπει να πει ότι το χρέος είναι βιώσιμο» ανέφερε ο κ. Τσακαλώτος.

Ο κ. Τόμσεν ανταπάντησε ότι αντιλαμβάνεται την απογοήτευση του κ. Τσακαλώτου, όμως η πραγματικότητα είναι ότι δεν υπάρχει σύγκλιση στο χρέος. Πρόσθεσε δε ότι και στο παρελθόν το ΔΝΤ ενέκρινε προγράμματα επί της αρχής και ότι η χρηματοδότηση ήρθε μετά υπό όρους. Στην περίπτωση της Ελλάδας, ο όρος είναι το χρέος.

Ο κ. Ντάισελμπλουμ δήλωσε ότι κάτι τέτοιο θα αφήσει αμφιβολίες στις αγορές, γιατί δεν είναι ξεκάθαρος ο ρόλος του ΔΝΤ, ενώ ο Γάλλος υπουργός είπε ότι αυτό μετακυλίει το θέμα πιο κάτω. «Εχω εξουσιοδότηση από τον Γάλλο πρόεδρο για καθαρή λύση και όχι μετακύλιση» είπε ο κ. Λεμέρ.

Σε αυτό το σημείο η συνεδρίαση διεκόπη για 4 ώρες. Ο κ. Ντάισελμπλουμ είχε ξεχωριστές επαφές με ΔΝΤ, Γερμανία, Γαλλία και Ελλάδα.

Οταν μπήκαν οι υπουργοί ξανά την αίθουσα, ο κ. Ντάισελμπλουμ είπε ότι η δήλωση (statement) δεν βρίσκει σύμφωνη την Ελλάδα και ότι αποσύρει τα δύο προσχέδια των ανακοινώσεων που ήταν στο τραπέζι.

Ο κ. Τσακαλώτος πήρε τον λόγο, λέγοντας ότι συνομίλησε με τον Ελληνα πρωθυπουργό πολλές φορές, ότι εκτιμά τις προσπάθειες που έγιναν, αλλά εξέφρασε την απογοήτευσή του.

«Εχουμε κάνει τεράστιες προσπάθειες, αυτό το έγγραφο έχει αρκετά στοιχεία που μπορούν να δουλέψουν για την Ελλάδα, όμως εάν ένας από τους θεσμούς πει ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο, τότε δεν υπάρχει η ξεκάθαρη λύση που θέλουν οι αγορές» είπε ο κ. Τσακαλώτος, που πρόσθεσε ότι προσωπικά δεσμεύεται να τελειώσει τα prior actions και ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος για το χρέος.

«Εάν υπέγραφα αυτό τώρα, θα δημιουργούσα τεράστια πολιτική κρίση στην Ελλάδα και εάν γίνει αυτό, χρειάζομαι περισσότερο χρόνο για να σκεφτώ», είπε ο Ελληνας υπουργός.

Ο κ. Ντάισελμπλουμ προσπάθησε να λήξει τη συνεδρίαση λέγοντας ότι θα κάνει τα πάντα για να κλείσει το θέμα μέχρι το επόμενο Eurogroup, για να πάρει απάντηση από τον κ. Σόιμπλε: «Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις. Αυτό ήταν μια τεράστια αποτυχία», είπε και επιτέθηκε στους συναδέλφους του, που μίλησαν στα μέσα ενημέρωσης και σήκωσαν ψηλά τον πήχη των προσδοκιών. Επέμεινε δε ότι η απόφαση του 2016 είναι πολύ ξεκάθαρη και δεν χρειάζεται κάτι άλλο.

«Δεν είμαι πολύ αισιόδοξος ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν και θα βρούμε καλύτερη λύση από τη σημερινή. Να μάθετε το μάθημά σας, ότι πρέπει να παραμένουμε σε αυτά που έχουμε συμφωνήσει και να μην προσπαθούμε να αλλάξουμε τη ρητορική με δημόσιες δηλώσεις. Είμαι πραγματικά απογοητευμένος, γιατί μερικοί από μας μετακινήθηκαν περισσότερο από την εντολή (mandate) για να βρούμε λύση και τώρα αποτύχαμε. Λυπάμαι», είπε ο κ. Σόιμπλε.

Οι υπουργοί της Γαλλίας και της Ιταλίας εξέφρασαν την κατανόησή τους στη θέση της Ελλάδας, με τον κ. Πάντοαν να προσθέτει ότι «μια πολιτική κρίση στην Ελλάδα θα πυροδοτούσε χρηματοπιστωτική κρίση. Οταν ξεκινά τέτοια κρίση, δεν ξέρουμε πώς να τη σταματήσουμε», είπε ο κ. Πάντοαν.

«Συμμερίζομαι την απογοήτευσή σας. Πρέπει να δουλέψουμε για να γεφυρώσουμε το κενό τις επόμενες εβδομάδες, με το να βρούμε επιλογές και όχι να παίζουμε με τις προσδοκίες» κατέληξε ο κ. Ντάισελμπλουμ.

Όπως προκύπτει από το έγγραφο, η πορεία για την υλοποίηση των υπόλοιπων προαπαιτούμενων κάθε άλλο παρά «ανέφελη» είναι. Και αυτό γιατί ο Πολ Τόμσεν δηλώνει ότι χρειάζονται «κάποιες διορθώσεις» στη νομοθεσία ενώ επισημαίνει ότι ζητείται «νομική γνώμη» για τη συνταγματικότητα των περικοπών στις συντάξεις.

Θέμα ανοίγει και για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, επισημαίνοντας ότι στο νομοσχέδιο υπάρχει συγκεκριμένη ημερομηνία αντιστροφής των ρυθμίσεων, κάτι το οποίο δεν έχει συμφωνηθεί με το ΔΝΤ.

Παράλληλα ο Μάριο Ντράγκι έθεσε θέμα με την ΕΛΣΤΑΤ, ζητώντας ο υφιστάμενος και οι νυν πρόεδροι να αποζημιωθούν έναντι όλων των εξόδων από νομικές κινήσεις εναντίον τους, κάτι που θα πρέπει να καλύπτει και τα στελέχη.

Από την πλευρά του ο Ευκλείδης Τσακαλώτος δέχτηκε το θέμα της ΕΛΣΤΑΤ να είναι «βασικό παραδοτέο» πριν τον Ιούλιο και εκτίμησε ότι στα θέματα που τέθηκαν, όπως αυτό για τις συλλογικές συμβάσεις, μπορούν να βρεθούν έντιμοι συμβιβασμοί.